در حرفه ی ما بسیاری از افراد دغدغه مشابهی دارند و آنهم امضایی است که به راحتی قابل جعل نباشد. این دسته از افراد به دلیل داشتن شرایط شغلی خاص، داشتن دسته چک و ... در جهت جلوگیری از هر گونه سو استفاده از جایگاه شغلی و مالی به دنبال امضایی هستند که خیلی سخت باشد.
جعل امضا:
تمامی اسناد و مدارکی که از اموال منقول یا غیرمنقول و سندهای مربوط به تشخیص هویت و ... نگهداری می کنیم، به امضا نیاز دارند. اما گاهی همین امضاها از سوی افراد جاعل و کلاهبردار مورد سوء استفاده قرار می گیرد. به موجب قانون، جعل امضا جرم است و مجازات جرم جعل و استفاده از امضای اشخاص دیگر، توسط دادگاه قضایی تعیین می شود.
برای جعل امضا دو عمل کیفری در نظر گرفته می شود که شامل جعل امضا و استفاده کننده از امضای جعلی می باشد. هر دو مجازات طبق رأی وحدت رویه دیوان عالی كشور تعیین می شود. گاهی جعل امضا در اسناد انجام می شود که در این صورت سندها نیز جعلی محسوب می شوند و مطابق با مواد 524 تا 541 قانون مجازات اسلامی با آنها برخورد می شود.
برخورد دادگاه با متهمان به جعل امضا:
قبل از اینکه متهمان به جعل امضا، برای جرمی که مرتکب شده اند، مجازات شوند، ابتدا باید جرم آنها اثبات شود. بنابراین طبق بند 11 ماده واحد قانون احترام به آزادی های مشروع و حفظ حقوق شهروندی، متهمان می توانند از پاسخ دادن به پرسش های مراجع كشف جرم و تعقیب كه ارتباطی به جرم تعقیب ندارد و مربوط به اسرار شخصی و خانوادگی اوست، خودداری کنند.
دادگاه نیز برای احراز جعل امضا، مراتب را به اداره تشخیص هویت ناجا اعلام می کند تا از نظر آنها جویا شود و اگر در این مدت متهم یا شاكی نسبت به مراتب طی شده معترض باشد، دادگاه باید رویه قضایی را جهت اظهارنظر مجدد به هیأت كارشناسان رسمی دادگستری با تخصص جعل ارجاع دهد.
نحوه جعل امضا:
جعل امضا به شکل درج امضا بر روی مدارک و اسناد انجام می شود. امضاهای جعلی ممکن است بر روی اسناد و مدارک هویتی، چک، قولنامه، سند املاک و ... باشد. در برخی از موارد که جاعلان در جعل امضا توانایی کافی نداشته باشند، می توان با بررسی و خواندن سند، براحتی به جعلی بودن امضا پی برد. اما در بسیاری از موارد، جعل امضا به طور حرفه ای انجام می شود. در این صورت امضای جعلی با سه روش قابل تشخیص است که شامل روش فیزیکی، روش شیمیایی و روش مقایسهای می باشد.
کارشناس تشخیص امضای جعلی:
در دادگاه قضای کارشناسان خط و امضا می توانند امضاهای جعلی را تشخیص دهند. این کار با استفاده از ابزارهای آزمایشگاهی و یا تجربی انجام می شود. کارشناس خط و امضا با روش هایی از جمله مقدار فشاری که بر قلم وارد می شود، جهت حرکت قلم یا دست، نوع مرکب خودکار یا قلم، تطبیق شکستگی های خط و یا امضایی ادعایی با امضا و خط اصلی، تقدم یا تاخر امضا نسبت به نوشته، نو یا کهنه بودن قلم و ... می تواند قاضی را برای صدور حکم یاری دهد.
در صورتی که روش مقایسه ای و فیزیکی برای تشخیص جعلی بودن امضا کافی نباشد، روش های شیمیایی نیز استفاده می شود. در روش شیمیاییِ تشخیص امضای جعلی، میزان خطاپذیری به حداقل می رسد که برای این کار از رنگ و جوهرهایی مخصوص استفاده می شود. همچنین پرتوهای نورانی برای تشخیص تقدم و تاخر جوهر و یا اندازه گیری مقدار فشاری که بر روی کاغذ وارد شده و الیاف کاغذ را مخدوش می کند، هم می تواند کارشناسان را از جعلی بودن امضا آگاه کند.